Podczas trzeciego Forum Dobrego Designu, które w pierwszej połowie grudnia odbyło się w Warszawie, poruszano szereg zagadnień dotyczących projektowania i wzornictwa przemysłowego. Jedna z ciekawszych dyskusji, zatytułowana „W biurze jak w domu, w domu jak w biurze”, dotyczyła przyszłości aranżacji wnętrz biurowych. Zastanawiano się nad postępującym od lat trendem upodabniania miejsc pracy do wnętrz mieszkalnych, a także nad coraz częstszym organizowaniem miejsc pracy w domu. Te dwa kierunki z roku na rok stają się coraz bardziej wyraźne, co nie pozostaje bez wpływu na sposób działania przedsiębiorstw.

BIURO TWOIM DOMEM!

Niewątpliwie to branży IT ma największy wpływ na inne organizacje. Ważnymi czynnikami są tu specyficzne dla firm technologicznych sposoby zarządzania, a także wiek ich pracowników, przeważnie urodzonych między połową lat 80 i połową lat 90. Nowe pokolenie pracowników (określane jako „pokolenie Y”) charakteryzuje się innymi oczekiwaniami względem miejsca i sposobu pracy niż to miało miejsce jeszcze 15 lat temu. Dla tego pokolenia niemałe znaczenie mają takie aspekty jak wizerunek firmy jak pracodawcy (employer branding), jej społeczna odpowiedzialność (social corporate responsibility – CSR), czy wysoka kultura organizacyjna. Na charakter firmy składa się wiele czynników, które jak w soczewce skupiają się w wyglądzie jej siedziby.

Miękkie fotele, kolorowe dywany, automaty do gier, regały z książkami, kosze z owocami, plakaty kultowych filmów – takie domowe elementy wystroju coraz częściej można spotkać w miejscach pracy. Biura upodobniają się do mieszkań, żeby pracownicy czuli się w nich komfortowo. Dzięki temu mają być bardziej kreatywni, chętniej przychodzić do pracy i nie wzdrygać się na myśl o tym, że muszą w niej zostać dłużej. Eksperci przekonują, że domowa atmosfera ma pozytywny wpływ na to jak pracujemy. Niektóre firmy decydują, że całość biura będzie utrzymana w tym stylu, inne ograniczają go wyłącznie do specjalnych stref odpoczynku (chillout room). Domową atmosferę tworzyć można zarówno przez generalną wizję wnętrza, jak i przez małe akcenty np. czajnik z gwizdkiem. Przy czym chodzi tu o pewną naturalność obcowania z przedmiotami, a nie sztuczną i „siłową” próbę przerobienia biura na dom.

Opisany wyżej trend w aranżacji przestrzeni biurowych wiąże się przynajmniej z jednym ważnym aspektem, o którym należy wspomnieć. Otóż wnętrza biurowe muszą spełniać szereg przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przeciw pożarowych. Aranżacja biura zawsze będzie droższa od aranżacji mieszkania, bo meble i wyposażenie do tego pierwszego muszą spełniać szereg wymogów, w tym posiadać liczne certyfikaty wydane w wyniku skomplikowanych i kosztowych procesów ich testowania. Trzeba o tym pamiętać wprowadzając do przestrzeni biurowej przedmioty z przestrzeni mieszkalnej.

LEPIEJ PRACOWAĆ ZDALNIE?

Jeśli biuro przypomina dom, to czy nie lepiej pracować właśnie w domu? Współcześnie coraz więcej osób wybiera taki rodzaj pracy – jakże prosty dzięki powszechnej informatyzacji i innym nowoczesnym technologiom. Pracodawcy też chętniej godzą się na takie rozwiązanie, szczególnie jeśli jasny jest sposób delegowania zadań i monitorowania wykonanej pracy. Dzięki temu mniejsze są koszty zapewnienia dla pracownika miejsca w biurze, a sam pracownik np. nie musi tracić czasu i pieniędzy na dojazdy.

Wybór pracy zdalnej w zamian za pracę w biurze generuje potrzebę stworzenia w domu przestrzeni do zajęć służbowych. Chociaż w mieszkaniu spełniającym równocześnie funkcję biura (czasem określanym jako next office) nie obowiązują nas takie same wymagania BHP i PPOŻ jak w formalnej siedzibie firmy, to jednak konieczne jest dobranie wygodnego i trwałego fotela, biurka i innych mebli przystosowanych do długiej pracy.

CZY KTOŚ TU PRACUJE?

Dom zamiast biura? Piżama zamiast garnituru? Czy zmiany w podejściu do miejsca pracy i samej pracy mogą prowadzić do czegoś dobrego? Czy nie jest to równia pochyła dla efektywności pracowników i tym samym początek końca firm, które pracują „po nowemu”?

Nowe trendy, którym jest poświęcony ten tekst nie są złe i będą prowadziły do wzrostów jeśli zostaną wprowadzone w sposób świadomy i przemyślany. Ze zmianą wyglądu biur musi iść zmiana w podejściu do zarządzania: firmą, projektami i zespołami pracowników. Bez skutecznej implementacji odpowiednich dla danego przedsiębiorstwa metodyk zarządzania faktycznie mogą pojawić się problemy. Jeśli jednak pracownik: zna swoje zadania, rozumie je, chce je wykonać i wie, że jest to w jego zasięgu, to nie musimy się martwić, że miękka kanapa go rozleniwi na tyle by porzucić powierzone zadanie.  Najlepszym dowodem są Google, których biura i podejście do pracy stały  się globalnym wyznacznikiem dobrze rozumianej nowoczesnej kultury organizacyjnej.

KIEDY ZAMKNĄ OSTATNIE BIURO?

Rozważania na temat przyszłości siedzib firm wydają się prowadzić do wniosku, że niedługo wszystkie biura definitywnie znikną, a biurowce zostaną zamienione na budynki mieszkalne. Niektórzy mówią, że za kilkanaście lat fabryki mebli nie będą produkowały żadnego z obecnie dostępnych produktów, a parki maszynowe zostaną dostosowane do „mieszkaniówki”. Czy tak faktycznie będzie? Zdania są podzielone, bo koniec biur zapowiadany jest od dawna i od dawna… nie następuje.

Wygląd współczesnych biur bardzo się zmienia, ale zapowiadanie ich końca wydaje się być na wyrost. Nawet najlepsze komunikatory i wideo konferencje nie zstąpią indywidualnego spotkania. A zważywszy, że wzrasta znaczenie pracy zespołowej, należy się spodziewać tworzenia nowoczesnych miejsc pracy dla zespołów fachowców zaangażowanych we wspólny projekt. Takie kierunek potwierdzają liczne przeprowadzki ekspertów między miastami i krajami, które powiązane są z kontraktami czasowymi.

Jeśli można zapowiedzieć koniec biur, to z pewnością będzie to koniec biur takich jakie dziś znamy. Z roku na rok będzie np. coraz mniej klasycznych wnętrz typu open space. Jednak biura jako takie nie znikną. Dlaczego? Po prostu biuro nigdy nie będzie prawdziwym domem, a dom nigdy nie będzie prawdziwym biurem.